Ứng dụng Nhà thuốc Upharma
Nhà thuốc Upharma

Nhận biết 7 biến chứng sau tiêm chủng thường gặp

Biến chứng sau tiêm chủng là trường hợp có thể gặp phải ở trẻ nhỏ. Các phản ứng sau tiêm có thể nhẹ hoặc nặng tuỳ sức đề kháng của chúng. Cùng Upharma tìm hiểu chi tiết những dấu hiệu bất thường này và hướng dẫn cách khắc phục triệt để trong bài viết dưới đây.

1. Những biến chứng sau tiêm chủng trẻ thường gặp

Sau khi trẻ tiêm chủng có thể gặp phải một số phản ứng từ nhẹ đến nặng tuỳ loại vắc xin tiêm chủng và sức khỏe của trẻ. Một số dấu hiệu sau tiêm thường gặp nhất bao gồm:

1.1. Đau nhức chỗ tiêm

Đau nhức chỗ tiêm là phản ứng phổ biến nhất nhiều trẻ gặp phải sau khi tiêm chủng. Trẻ thường sẽ cảm thấy đau nhẹ hoặc khó chịu ở vị trí tiêm. Phản ứng này có thể kéo dài khoảng vài tiếng tính từ sau thời điểm tiêm chủng.

1.2. Đỏ tấy và sưng chỗ tiêm

Một số trẻ sau tiêm chủng chỗ tiêm có thể bị sưng lên, đỏ tấy. Đây là phản ứng viêm cục bộ thường gặp sau tiêm chủng ở trẻ nhỏ. Nhìn chung, phản ứng này không quá nghiêm trọng và có thể hết ngay sau vài giờ.

1.3. Sốt nhẹ đến nặng

Biến chứng sau tiêm chủng ở trẻ nhỏ khiến nhiều mẹ lo lắng là tình trạng sốt. Sau tiêm có thể từ mức độ nhẹ đến nặng tùy theo thể trạng của từng trẻ. Phản ứng sốt là tình trạng khá thường gặp cho thấy cơ thể trẻ đang phản ứng với vaccine và dần xây dựng hệ miễn dịch.

1.4. Đau đầu và mệt mỏi

Trẻ có thể cảm thấy mệt mỏi và đau đầu sau khi mới tiêm xong, tình trạng này thường gặp nhiều ở những trẻ lớn. Đau đầu và mệt mỏi sau tiêm thường không kéo dài. Đa số trẻ sẽ giảm nhanh các dấu hiệu này sau một ngày tiêm chủng.

Biến chứng sau tiêm chủng

1.5. Choáng váng hay ngất xỉu

Số ít trẻ có thể sẽ cảm thấy choáng váng hay thậm chí ngất xỉu sau tiêm chủng. Đây là dấu hiệu khá nặng có thể liên quan đến bệnh nền hoặc do phản ứng căng thẳng, lo lắng gây ra. Tình trạng này thường gặp nhiều ở trẻ lớn khi tiêm chủng những mũi tiêm quan trọng.

1.6. Ho, hắt hơi liên tục

Các dấu hiệu ho và hắt hơi thường không hẳn là phản ứng phổ biến khi tiêm chủng. Điều này thường gặp phải khi trẻ tiêm chủng trong tình trạng sức khoẻ yếu hoặc đang mắc các bệnh lý về hô hấp.

1.7. Dị ứng

Phản ứng dị ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ thường khá hiếm gặp nhưng vẫn có thể xảy ra. Dị ứng có thể bao gồm phát ban, ngứa ngáy, sưng mặt, khó thở hoặc tăng nhịp tim bất thường. Đây là dấu hiệu rất nguy hiểm cần có có sự can thiệp y tế ngay lập tức.

2. Phân loại các biến chứng sau tiêm chủng

Các phản ứng của trẻ sau khi tiêm chủng thường được chia làm hai loại sau:

2.1. Phản ứng thông thường

Đa số các trẻ sau khi tiêm chủng đều gặp phải một số phản ứng nhất định. Các phản ứng bình thường sau tiêm chủng thường là sưng tấy, đau nhức tạm thời ở chỗ tiêm hay mệt mỏi, sốt nhẹ. Các phản ứng này sẽ kết thúc nhanh trong vài ngày và không ảnh hưởng đến sức khoẻ.

2.2. Biến chứng nặng

Trong một số trường hợp đặc biệt, trẻ có thể mắc phải các biến chứng sau tiêm chủng ở thể nặng. Những phản ứng như ngất xỉu, sốt cao không hạ hay sốc phản vệ đều khá nguy hiểm. Cha mẹ cần theo dõi kỹ những phản ứng sau tiêm của trẻ và đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị khi cần thiết.

3. Cách khắc phục các phản ứng sau tiêm chủng ở trẻ

Tuỳ theo phản ứng sau tiêm của từng trẻ mà cha mẹ cần có cách xử lý khác nhau. Một số cách khắc phục như sau:

  • Đau nhức chỗ tiêm: Để giảm đau và khó chịu tại vị trí tiêm, mẹ có thể đặt một chiếc khăn lạnh lên chỗ tiêm cho trẻ trong vài phút. Chú ý không nên chà xát hoặc bóp chỗ tiêm sẽ phản tác dụng.

  • Đỏ tấy và sưng chỗ tiêm: Mẹ có thể làm mát vùng tiêm cho trẻ và theo dõi dấu hiệu, liên hệ bác sĩ nếu biểu hiện sưng tấy nghiêm trọng hơn.

  • Sốt nhẹ đến nặng: Sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ khi nhiệt độ trên 38 độ C. Ngoài ra, trẻ cần được uống đủ nước, cung cấp điện giải và nghỉ ngơi đầy đủ để giảm sốt nhanh.

Trẻ bổ sung nước và điện giải giúp hạ sốt
  • Đau đầu và mệt mỏi: Trẻ cần được nghỉ ngơi và uống nước đầy đủ. Nếu các phản ứng tiêm chủng kéo dài hoặc nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

  • Choáng váng hay ngất xỉu: Đặt trẻ nằm ngửa và nâng chân lên để cải thiện lưu thông máu. Liên hệ với bác sĩ nếu các biến chứng tiêm chủng không giảm đi.

  • Ho, hắt hơi liên tục: Nếu trẻ có các dấu hiệu này, hãy theo dõi và liên hệ với bác sĩ nếu cần.

  • Dị ứng: Nếu trẻ có các dấu hiệu bị dị ứng nghiêm trọng như phát ban ngứa, sưng môi/mặt, khó thở và tăng nhịp tim, cha mẹ cần gọi cấp cứu ngay lập tức để xử lý kịp thời tình trạng này.

4. Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ sau tiêm chủng tại nhà

Chăm sóc trẻ sau tiêm chủng tại nhà là một phần quan trọng để đảm bảo trẻ cảm thấy thoải mái và giảm thiểu các biến chứng sau tiêm chủng. Dưới đây là một số hướng dẫn cụ thể cha mẹ có thể tham khảo:

4.1. Trước khi tiêm chủng

Trước khi tiêm chủng, cha mẹ cần lưu ý những vấn đề sau:

  • Đọc thông tin về các loại vacxin mà trẻ sẽ nhận.

  • Chuẩn bị sẵn sàng để hỗ trợ trẻ trong quá trình tiêm chủng như mang theo đồ chơi yêu thích hoặc sách để trẻ cảm thấy an tâm.

  • Nói với trẻ về vấn đề tiêm chủng và trấn an trẻ trước khi tiêm.

4.2. Trong quá trình tiêm chủng

Trong quá trình tiêm chủng, cha mẹ cần giúp trẻ bình tĩnh hơn bằng những cách sau:

  • Dùng các biện pháp an ủi như ôm, hát hoặc nói chuyện nhẹ nhàng để giảm bớt căng thẳng cho trẻ.

  • Mỉm cười và duy trì tiếp xúc mắt để trẻ biết mọi thứ đều ổn.

An ủi trẻ trước khi tiêm

4.3. Sau khi tiêm chủng

Sau khi tiêm chủng, trẻ cần được chăm sóc và theo dõi các dấu hiệu về sức khỏe, bao gồm:

  • Theo dõi trẻ cẩn thận trong vài ngày sau tiêm chủng. Nếu thấy điều gì đáng lo ngại, hãy liên hệ với bác sĩ của trẻ.

  • Nếu trẻ có phản ứng nhẹ như đau tại chỗ tiêm hoặc phát ban, bạn có thể tự xử lý tại nhà.

  • Cho trẻ uống nhiều nước, mặc quần áo thoáng mát và nghỉ ngơi nhiều hơn.

Bài viết trên là những chia sẻ về các biến chứng sau tiêm chủng và hướng xử lý đúng cách. Cha mẹ cần chú ý theo dõi phản ứng của trẻ sau tiêm chủng để có cách khắc phục và điều trị kịp thời nếu có biến chứng nghiêm trọng xảy ra. Hy vọng những thông tin Upharma cung cấp sẽ hữu ích cho cha mẹ trong việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ sau tiêm chủng.