Phình động mạch não là gì? Phân loại phình động mạch não, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng bệnh
Phình động mạch não là bệnh lý thường gặp ở người lớn tuổi xảy ra do chấn thương, khối u hoặc bẩm sinh gây ra. Bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
1. Phình động mạch não là gì?
Phình động mạch não, còn được gọi là sự phình to của động mạch não (cerebral aneurysm) là một bệnh lý khiến cho một phần của mạch máu trong não bị phình ra và tạo thành một nang mạch máu.
2. Phân loại phình động mạch não
Có nhiều cách phân loại phình động mạch não khác nhau nhưng chủ yếu phân loại theo 3 tiêu chí sau:
- Phân loại theo hình dạng
-
Phình túi : Là loại phình động mạch không đều, giống như một túi hoặc bọt khí nằm dưới dạng một phần của mạch máu. Đây là loại phình động mạch thông thường nhất và chiếm phần lớn các trường hợp.
-
Phình thấu kính: Đây là loại phình động mạch dạng trụ, kéo dài và bao gồm toàn bộ vùng mạch máu. Loại này ít phổ biến hơn so với phình túi.
-
Phình bám đáy: Là phình động mạch cực lớn, có kích thước lớn hơn 2,5 cm. Điều này có thể gây ra các vấn đề đáng lo ngại và đòi hỏi điều trị nhanh chóng
- Phân loại theo kích thước
-
Túi phình nhỏ: Dưới 10 mm.
-
Túi phình lớn: Từ 10 mm đến 25 mm.
-
Túi phình khổng lồ: Lớn hơn 25 mm.
- Phân loại theo tình trạng nang mạch máu
-
Nang mạch máu còn nguyên vẹn (Unruptured aneurysm): Là phình động mạch chưa nứt và chưa gây ra chảy máu trong não.
-
Nang mạch máu đã nứt (Ruptured aneurysm): Là phình động mạch đã nứt, dẫn đến chảy máu trong hoặc xung quanh não.
3. Nguyên nhân gây phình động mạch não
Nguyên nhân gây phình động mạch não chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng các yếu tố sau đây đã được xác định đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành phình động mạch não:
-
Yếu tố di truyền: Nếu người thân trong gia đình từng mắc bệnh phình động mạch não thì nguy cơ mắc bệnh này sẽ cao hơn so với người không có tiền sử gia đình.
-
Bất thường bẩm sinh: do liên quan trong cấu trúc và phát triển của mạch máu não.
-
Tăng áp lực trong mạch máu: Áp lực mạch máu tăng cao có thể gây ra căng thẳng và làm yếu các tường động mạch, dẫn đến phình.
-
Vết thương hoặc tổn thương: Chấn thương đầu hoặc tổn thương của mạch máu não có thể tạo điều kiện thuận lợi cho hình thành phình động mạch.
-
Bệnh lý mạch máu: Các bệnh lý mạch máu như xơ vữa động mạch, viêm mạch hoặc các bệnh lý khác có thể làm suy yếu tường động mạch, gây ra phình động mạch.
-
Thuốc gây phình mạch máu: Một số loại thuốc như các loại thuốc kích thích (như ma túy) hoặc một số loại thuốc giãn mạch (như dùng trong điều trị bệnh cao huyết áp), có thể gây ra phình động mạch.
-
Tiến trình lão hóa: Quá trình lão hóa tự nhiên của tế bào và mô trong cơ thể có thể làm cho các tường mạch máu yếu đi, dễ dàng bị phình.
Những yếu tố này có thể gây ra phình động mạch não một cách độc lập hoặc kết hợp. Điều quan trọng là nhận ra nguy cơ và các yếu tố nguyên nhân có thể giúp ngăn ngừa hoặc phát hiện kịp thời phình động mạch não để có thể điều trị sớm và tránh những biến chứng nguy hiểm.
4. Triệu chứng phình động mạch não
Phình động mạch não thường không gây ra triệu chứng rõ ràng cho đến khi nó nứt hoặc tạo áp lực lên các cấu trúc xung quanh. Một số triệu chứng bao gồm:
-
Đau đầu cấp tính
-
Buồn nôn và nôn
-
Mất cân bằng, khó khăn trong di chuyển
-
Khó nói, nhìn mờ hoặc mất thị lực
-
Vùng mặt và mắt bị sưng, co giật
5. Phòng bệnh phình động mạch não
Bệnh phình động mạch não có thể được phòng ngừa nếu thực hiện các biện pháp sau:
-
Thay đổi lối sống sinh hoạt và chế độ ăn uống: hạn chế chất béo, muối, đường và tăng cường tập thể dục thể thao
-
Hạn chế hút thuốc lá và sử dụng cồn
-
Tuân thủ điều trị bệnh tim mạch nếu có
-
Kiểm tra sức khỏe định kỳ