Viêm họng nên ăn gì và kiêng gì để cổ họng nhanh lành theo y khoa?

Vì sao chế độ ăn uống ảnh hưởng đến viêm họng?

Niêm mạc họng là lớp mô mỏng, giàu mạch máu và rất nhạy cảm với các yếu tố cơ học, nhiệt độ và hóa học từ thức ăn. Khi bị viêm, niêm mạc họng trở nên phù nề, dễ tổn thương và phản ứng mạnh hơn với các tác nhân kích thích. 

Thức ăn cứng, cay nóng hoặc quá lạnh có thể làm tăng ma sát và kích thích phản ứng viêm, khiến triệu chứng đau rát kéo dài. Ngược lại, thực phẩm mềm, ấm và giàu dưỡng chất có khả năng bảo vệ niêm mạc họng, giảm cảm giác khó chịu khi nuốt và hỗ trợ quá trình tái tạo mô. 

Ngoài ra, chế độ ăn hợp lý còn góp phần tăng cường miễn dịch, giúp cơ thể chống lại tác nhân gây viêm họng hiệu quả hơn.

Bị viêm họng nên ăn gì để giảm đau và mau lành?

Đối với người đang bị viêm họng, việc lựa chọn thực phẩm cần ưu tiên yếu tố dễ nuốt, ít kích ứng và giàu giá trị dinh dưỡng. Dưới đây là những nhóm thực phẩm được khuyến nghị trong chế độ ăn hàng ngày.

Thực phẩm mềm, dễ nuốt

Thực phẩm mềm giúp hạn chế ma sát lên niêm mạc họng đang viêm, từ đó giảm cảm giác đau rát khi ăn uống. Các món ăn này thường dễ tiêu hóa, phù hợp với người đang mệt mỏi hoặc chán ăn do viêm họng. 

Người bệnh có thể lựa chọn cháo trắng, cháo thịt băm, cháo yến mạch, súp gà, súp rau củ, canh hầm nhừ hoặc cơm nát. Những món ăn này giúp cung cấp năng lượng cần thiết mà không gây áp lực lên cổ họng.

 

Thực phẩm giàu vitamin C và chất chống oxy hóa

Vitamin C và các chất chống oxy hóa giúp hỗ trợ hoạt động của hệ miễn dịch và góp phần làm giảm phản ứng viêm tại niêm mạc họng. Nhóm thực phẩm này còn giúp tăng cường khả năng bảo vệ tế bào trước các tác nhân gây viêm. 

Người bị viêm họng có thể bổ sung vitamin C thông qua các loại trái cây mềm và ít chua như cam ngọt, quýt, đu đủ, chuối, kiwi chín hoặc rau xanh nấu chín như bông cải xanh, cải bó xôi. Bạn nên ưu tiên chế biến ở dạng xay nhuyễn, hấp hoặc nấu mềm để tránh kích ứng họng.

 

Thực phẩm có tính kháng viêm tự nhiên

Viêm họng nên ăn gì? Một số thực phẩm tự nhiên chứa các hoạt chất sinh học giúp hỗ trợ giảm viêm nhẹ và làm dịu cổ họng. Khi sử dụng đúng cách, nhóm thực phẩm này có thể góp phần cải thiện triệu chứng đau rát và khô họng. 

Người bệnh có thể sử dụng mật ong nguyên chất pha với nước ấm, gừng tươi thái lát pha trà loãng hoặc nghệ pha với sữa ấm. Tuy nhiên, các thực phẩm này chỉ mang tính hỗ trợ và cần sử dụng với liều lượng vừa phải để tránh gây nóng hoặc kích ứng niêm mạc họng.

 

Thực phẩm giàu kẽm và protein dễ tiêu

Protein và kẽm đóng vai trò quan trọng trong quá trình tái tạo mô và phục hồi niêm mạc họng bị tổn thương. Việc bổ sung nhóm thực phẩm này giúp cơ thể duy trì sức đề kháng và hỗ trợ quá trình lành viêm. 

Người bị viêm họng nên lựa chọn các nguồn protein dễ tiêu như thịt gà nạc, cá hấp, trứng luộc chín mềm, đậu hũ hoặc sữa ấm. Những thực phẩm này vừa cung cấp dưỡng chất cần thiết, vừa hạn chế cảm giác đau khi nuốt.

Viêm họng kiêng ăn gì?

Bên cạnh việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, người bệnh cũng cần tránh những loại thức ăn có nguy cơ làm nặng thêm tình trạng viêm họng. Dưới đây là các nhóm thực phẩm nên hạn chế trong thời gian bị viêm họng.

Thực phẩm cay, nóng và nhiều gia vị

Thực phẩm cay nóng có thể làm giãn mạch, tăng lưu lượng máu tại niêm mạc họng và khiến tình trạng viêm trở nên nặng hơn. Các loại gia vị cay còn gây cảm giác bỏng rát, làm người bệnh đau họng nhiều hơn khi ăn uống. 

Người bị viêm họng nên tránh ớt, tiêu, sa tế, mù tạt, ớt bột, các món lẩu cay, mì cay hoặc thức ăn nêm nếm quá đậm gia vị.

Thực phẩm cứng, khô và dễ gây trầy xước họng

Những thực phẩm có kết cấu cứng hoặc khô dễ gây ma sát lên niêm mạc họng đang tổn thương, từ đó làm tăng cảm giác đau rát và khó nuốt. Việc ăn các loại thực phẩm này có thể khiến vùng viêm lâu lành hơn. 

Người bệnh cần hạn chế bánh mì khô, bánh quy cứng, các loại hạt rang, snack giòn, cơm khô hoặc thịt dai, khó nhai.

 

Thực phẩm quá lạnh hoặc đồ uống có đá

Đồ ăn và thức uống quá lạnh có thể gây co mạch đột ngột tại vùng họng, làm giảm khả năng bảo vệ tự nhiên của niêm mạc. Điều này khiến họng dễ bị kích ứng và làm triệu chứng viêm họng kéo dài. Người bệnh nên tránh kem lạnh, nước đá, trà sữa đá, nước ngọt ướp lạnh hoặc trái cây vừa lấy trực tiếp từ tủ lạnh.

Thực phẩm nhiều dầu mỡ và chiên rán

Thực phẩm nhiều dầu mỡ có thể làm tăng tiết đờm, gây cảm giác vướng họng và khó chịu khi nuốt. Ngoài ra, đồ chiên rán còn khó tiêu, khiến cơ thể phải tiêu hao nhiều năng lượng, làm chậm quá trình hồi phục khi đang viêm họng. Người bệnh nên kiêng gà rán, khoai tây chiên, xúc xích chiên, đồ ăn nhanh và các món xào nhiều dầu.

 

Thực phẩm quá chua hoặc có tính axit cao

Các loại thực phẩm có độ chua cao dễ gây kích ứng trực tiếp lên niêm mạc họng đang viêm, làm tăng cảm giác xót và đau rát. Nhóm thực phẩm này cũng có thể kích thích ho nhiều hơn ở một số người. Người bị viêm họng nên hạn chế chanh, me, cóc, xoài xanh, giấm ăn, nước ép trái cây chua đậm đặc.

Rượu bia, cà phê và đồ uống có cồn

Rượu bia và đồ uống có cồn làm khô niêm mạc họng, giảm khả năng tự bảo vệ của đường hô hấp trên. Việc sử dụng các loại đồ uống này trong thời gian viêm họng có thể khiến tình trạng đau họng kéo dài và khó kiểm soát hơn. 

Gợi ý thực đơn cho người bị viêm họng

Sau khi đã viết viêm họng nên ăn gì, người bệnh cần xây dựng thực đơn phù hợp để vừa đảm bảo đủ dinh dưỡng, vừa hạn chế kích ứng niêm mạc họng đang tổn thương. Thực đơn nên ưu tiên món ăn mềm, ấm, dễ tiêu hóa và giàu vi chất hỗ trợ phục hồi niêm mạc.

Thực đơn buổi sáng

Bữa sáng đóng vai trò cung cấp năng lượng nhẹ nhàng, tránh gây áp lực lên cổ họng sau một đêm nghỉ ngơi. Người bị viêm họng có thể lựa chọn cháo yến mạch nấu nhừ, cháo thịt băm hoặc cháo gà xé nhỏ để dễ nuốt và giảm kích thích họng. 

Bên cạnh đó, sữa ấm không đường hoặc sữa hạt ấm cũng là lựa chọn phù hợp. Điều này giúp làm dịu cổ họng và bổ sung dinh dưỡng.

Thực đơn buổi trưa

Bữa trưa cần đảm bảo đủ protein và vitamin để hỗ trợ hệ miễn dịch. Người bệnh nên ưu tiên cơm mềm hoặc súp, canh với các món như cá hấp, thịt nạc băm, trứng hấp, đậu phụ non. Rau củ nên được nấu chín kỹ như cà rốt, bí đỏ, rau ngót hoặc mồng tơi để cung cấp vitamin mà không gây xơ cứng, khó nuốt.

Thực đơn buổi tối

Bữa tối nên nhẹ nhàng để tránh gây đầy bụng và hạn chế ho về đêm. Cháo rau củ, súp gà, súp bí đỏ hoặc canh khoai tây nấu nhừ là những lựa chọn phù hợp. Người bệnh nên ăn khi thức ăn còn ấm, tránh ăn quá muộn và không nên ăn quá no để giúp cơ thể nghỉ ngơi và hồi phục tốt hơn.

Bữa phụ và đồ uống trong ngày

Giữa các bữa chính, người bị viêm họng có thể bổ sung sữa chua không đường, chuối chín, táo hấp hoặc lê hấp để cung cấp năng lượng nhẹ và vitamin. Đồ uống nên ưu tiên nước ấm, trà thảo mộc loãng, nước mật ong ấm hoặc nước gừng pha loãng nhằm giữ ẩm niêm mạc họng và giảm cảm giác khô rát.

 

Lưu ý quan trọng khi ăn uống trong thời gian viêm họng

Trong thời gian viêm họng, người bệnh cần lưu ý những điều dưới đây về chế độ ăn uống để hạn chế kích ứng cổ họng và hỗ trợ quá trình hồi phục:

• Người bệnh cần ăn chậm, nhai kỹ nhằm hạn chế tổn thương niêm mạc họng đang viêm.

• Người bị viêm họng nên uống đủ nước ấm mỗi ngày.

• Người bệnh cần tránh ăn quá no, đặc biệt vào buổi tối.

• Người bệnh cần giữ vệ sinh răng miệng nhẹ nhàng sau ăn để hạn chế vi khuẩn phát triển ở vùng họng.

Giải đáp các câu hỏi thường gặp

Bị đau họng nên uống gì?

Người bị đau họng nên uống nước ấm, trà thảo mộc, nước mật ong pha ấm hoặc nước gừng loãng để làm dịu niêm mạc họng và giảm kích ứng.

Trẻ bị viêm họng nên ăn gì?

Trẻ bị viêm họng nên ăn cháo, súp, thức ăn mềm, dễ nuốt và giàu dinh dưỡng để hạn chế đau rát khi nuốt và hỗ trợ hồi phục.

Cảm cúm viêm họng nên ăn gì?

Người bị cảm cúm kèm viêm họng nên ưu tiên các món ăn ấm, dễ tiêu như cháo gà, súp rau củ, canh nóng để bổ sung năng lượng và giảm khó chịu vùng họng.

Viêm họng nên ăn trái cây gì?

Người bị viêm họng nên ăn các loại trái cây mềm, nhiều nước và giàu vitamin C như cam, quýt, kiwi, lê hoặc chuối chín để tăng sức đề kháng và làm dịu cổ họng.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách chữa viêm họng hạt tại nhà hiệu quả nhất

Tạm kết

Trên đây là lời giải đáp của Nhà thuốc Upharma về thắc mắc “viêm họng nên ăn gì?”. Như vậy có thể thấy, chế độ ăn uống khoa học có thể góp phần làm dịu triệu chứng, hỗ trợ phục hồi niêm mạc và nâng cao sức đề kháng. Khi kết hợp ăn uống hợp lý với theo dõi y khoa cần thiết, người bệnh có thể rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế nguy cơ tái phát viêm họng.