Tất tần tật thông tin về viêm màng não do virus

Bạn có biết viêm màng não là tình trạng viêm của lớp màng bao xung quanh não và tủy sống, từ đó xuất hiện các triệu chứng như cứng gáy, đau đầu, sợ ánh sáng, tăng số lượng bạch cầu trong dịch não tủy? Nguyên nhân viêm màng não có thể do nhiễm khuẩn hoặc không do nhiễm khuẩn.

Viêm màng não có thể do nguyên nhân nhiễm vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng. Tùy vào nguyên nhân, viêm màng não có thể được chữa khỏi sau vài tuần, hoặc có thể là dẫn đến đe dọa tính mạng. Độc giả hãy cùng Upharma tìm hiểu chi tiết về một trong các loại viêm màng não, đó là viêm màng não do virus.

1. Bệnh viêm màng não do virus là gì?

Nó là tình trạng viêm ở lớp màng bao xung quanh não và tủy sống. Bệnh xảy ra khi hệ thống thần kinh bị virus xâm nhập thông qua các đường đường lây truyền, thường là đường tiêu hóa và  đường hô hấp. Khi đó, virus sẽ gây viêm nhiễm và làm sưng phù màng não, gây ra các triệu chứng và các vấn đề sức khỏe.

2. Nguyên nhân gây bệnh viêm màng não do virus

Virus xâm nhập vào cơ thể gây viêm màng não thông qua một số đường lây truyền. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm màng não do virus:

  • Virus thông thường: Các loại virus thường gây ra viêm màng não bao gồm các loại virus cảm cúm, enterovirus, virus herpes,.... Những virus này thường lây truyền qua tiếp xúc với các chất lỏng cơ thể của người bệnh, hoặc thông qua hạt nhỏ chứa virus lây truyền trong không khí khi người bệnh ho hoặc hắt hơi.
  • Hệ miễn dịch suy yếu: Người có hệ miễn dịch suy yếu, như những người nhiễm HIV hoặc đang sử dụng các loại thuốc ức chế miễn dịch sẽ có nguy cơ cao hơn mắc viêm màng não bởi virus.

  • Tuổi tác: Trẻ em dưới 5 tuổi thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người trưởng thành.

viêm màng não do virus
Trẻ em dưới 5 tuổi dễ bị viêm màng não
  • Mùa dịch: Một số loại virus, như enterovirus, thường lây nhiễm mạnh vào mùa hè và thu.

  • Tiếp xúc với nguồn nước không đảm bảo: Một số loại virus có thể lây truyền qua tiếp xúc với nước không được xử lý hoặc nước nhiễm virus.

  • Dùng chung vật dụng cá nhân: khi dùng chung vật dụng cá nhân, như chén đĩa, ly, bát đũa, cũng có thể làm tăng nguy cơ lây truyền virus từ người này sang người khác từ đó làm tăng nguy cơ mắc viêm màng não do virus.

viêm màng não do virus
Nguồn nước không đảm bảo

3. Triệu chứng

Viêm màng não từ virus thường bắt đầu với các triệu chứng và dấu hiệu không đặc hiệu, tương tự như cảm cúm hoặc một số bệnh khác. Một số triệu chứng thường xuất hiện ở bệnh như sau:

  • Sốt: sốt là triệu chứng đặc trưng, phổ biến nhất của viêm màng não do virus.

  • Đau đầu: bệnh nhân thường xuất hiện triệu chứng đau đầu, có thể đau dần từ nhẹ đến nặng.

  • Buồn nôn và nôn: có thể xuất hiện buồn nôn và nôn mửa, kèm theo đau vùng nửa trên của bụng.

  • Mệt mỏi: cảm giác mệt mỏi, không có sức lực, li bì thường xuất hiện.

viêm màng não do virus
Triệu chứng sốt trong viêm màng não do virus
  • Sợ ánh sáng: nhiều người bị viêm màng não cảm thấy khó chịu khi tiếp xúc với ánh sáng sáng, chói mắt và sợ tiếng ồn.

  • Huyết áp thấp: một số bệnh nhân có thể bị hạ huyết áp, dẫn đến tình trạng chói mắt hoặc ngất xỉu.

  • Sưng nách: sưng nách là triệu chứng khá đặc trưng của viêm màng não do virus.

  • Nhận thức suy giảm: Người bệnh có thể trở nên loạn thần hoặc rơi vào hôn mê.

viêm màng não do virus
Sợ ánh sáng

Những triệu chứng này có thể thay đổi tùy thuộc vào loại virus gây bệnh và cơ địa của người bệnh. Khi có những triệu chứng trên xuất hiện, bệnh nhân cần đi khám tại các cơ sở y tế uy tín ngay lập tức, vì viêm màng não có thể là một tình trạng nguy hiểm đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời.

4. Biến chứng

Viêm màng não do virus có thể gây ra một số biến chứng như: phù não, suy giảm tinh thần và nhận thức, tăng áp lực nội sọ, viêm não, viêm tủy, một số virus có thể gây viêm phổi, viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim, tổn thương cơ quan khác,…. Trường hợp nặng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tiên lượng nặng, thậm chí tử vong.

4.1. Viêm não, viêm tủy

Viêm não, viêm tủy là tình trạng viêm nhiễm các tế bào thần kinh trong não hoặc tủy sống, gây ra các triệu chứng như động kinh, liệt, mất cảm giác, mất trí nhớ, hôn mê... Viêm não, viêm tủy có thể gây ra các biến chứng như tổn thương thần kinh vĩnh viễn, suy giảm chức năng não, tử vong...

4.2. Suy giảm tinh thần và nhận thức

Suy giảm tinh thần và nhận thức là tình trạng suy giảm khả năng tư duy, nhận thức, ghi nhớ, tập trung, học hỏi, giải quyết vấn đề...Nó có thể gây ra các biến chứng như mất khả năng tự chăm sóc, mất khả năng giao tiếp, mất khả năng làm việc, mất khả năng học tập, mất khả năng tham gia các hoạt động xã hội....

viêm màng não do virus
Biến chứng suy giảm tinh thần và nhận thức

4.3. Phù não, tăng áp lực nội sọ

Phù não, tăng áp lực nội sọ là tình trạng tăng lượng dịch não tủy hoặc máu trong não, gây ra sự căng thẳng lên các mô não và các cấu trúc xương sọ, gây ra các triệu chứng như đau đầu, buồn nôn, nôn, giảm thị lực, mất thăng bằng, co giật, hôn mê... Hậu quả là các tác hại nghiêm trọng như tổn thương não, tắc nghẽn động mạch não, xuất huyết não, hạch não, tử vong... 

4.4. Viêm phổi, viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim

Viêm phổi, viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim là tình trạng viêm nhiễm các cơ quan liên quan đến hệ hô hấp và hệ tuần hoàn, gây ra các triệu chứng như khó thở, ho, đau ngực, tim đập nhanh, sốt, ớn lạnh... Nó có thể gây ra các biến chứng như suy hô hấp, suy tim, loạn nhịp tim, xơ cứng cơ tim, xơ cứng màng ngoài tim, tử vong...

viêm màng não do virus
Biến chứng viêm phổi

4.5. Tổn thương cơ quan khác

Tổn thương cơ quan khác là tình trạng các virus gây viêm màng não lan truyền đến các cơ quan khác trong cơ thể, gây ra các tổn thương và rối loạn chức năng, ví dụ như tổn thương gan, thận, tiêu hóa, miễn dịch... Viêm gan, xơ gan, suy gan,... là những gì chúng ta phải đối mặt khi rơi vào tình trạng này.

5. Chẩn đoán

Chẩn đoán viêm màng não do virus sẽ có sự kết hợp giữa thăm khám để chẩn đoán lâm sàng và thực hiện các xét nghiệm liên quan. Dưới đây là các bước thường được thực hiện để chẩn đoán bệnh này:

  • Khai thác tiền sử bệnh lý: Bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân về triệu chứng và tiền sử bệnh lý để xác định nguyên nhân gây bệnh và loại trừ các nguyên nhân khác gây ra triệu chứng tương tự.

  • Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thăm khám để xem xét các triệu chứng như sốt, đau đầu, và những dấu hiệu trên thần kinh khác.

  • Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu để đánh giá chức năng gan thận và kiểm tra các chỉ số khác của cơ thể, đồng thời cũng phát hiện virus.

  • Xét nghiệm lấy dịch não: Đây là bước quan trọng để xác định viêm màng não. Bác sĩ sẽ sử dụng một kim nhỏ để lấy mẫu dịch não (dịch tủy) thông qua một quá trình gọi là lấy màng não. Mẫu này được xét nghiệm để kiểm tra xem có virus gây viêm màng não hay không.

  • Các xét nghiệm hình ảnh: Chụp cộng hưởng từ MRI hoặc chụp cắt lớp CT có thể được thực hiện để xem xét tổn thương của não.

  • Xét nghiệm cụ thể tìm virus: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm PCR (phản ứng chuỗi polymerase) để xác định loại virus cụ thể gây bệnh.

viêm màng não do virus
Xét nghiệm máu

6. Điều trị

Điều trị viêm màng não do virus là thực hiện các biện pháp điều trị làm giảm triệu chứng và tăng sức đề kháng cho cơ thể. Dưới đây là một số biện pháp điều trị bệnh:

  • Nghỉ ngơi: bệnh nhân cần được nghỉ ngơi để giảm căng thẳng và giúp cơ thể chiến đấu chống lại nhiễm trùng.

  • Sử dụng thuốc: khi bệnh nhân có triệu chứng sốt hoặc đau đầu, có thể cho bệnh nhân sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt như paracetamol để giảm triệu chứng cho bệnh nhân. Bác sĩ có thể kê thêm thuốc kháng viêm để giảm tình trạng viêm nhiễm nếu cần.

  • Bù nước và điện giải: cần uống đủ nước và cung cấp các chất cần thiết cho cơ thể. Nếu tình trạng suy kiệt kéo dài có thể bệnh nhân cần được truyền dịch để đảm bảo bệnh nhân không bị mất nước và điện giải kéo dài dẫn đến nguy hiểm tính mạng.

  • Biện pháp cách ly: Loại virus gây viêm màng não có khả năng lây truyền dễ dàng, bệnh nhân có thể cần được cách ly để ngăn ngừa lây truyền cho người lành khác.

  • Chế độ ăn uống sinh hoạt: trong giai đoạn phục hồi, bệnh nhân cần có chế độ ăn uống lành mạnh và ngủ đủ giấc. Việc duy trì lối sống điều độ lành mạnh có thể giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn.

viêm màng não do virus
Sử dụng thuốc điều trị viêm màng não

Việc phát hiện sớm bệnh này sẽ giúp điều trị đạt hiệu quả cao, nên khi có các dấu hiệu như sốt, đau đầu, buồn nôn, nôn mửa... người bệnh không nên chủ quan mà cần đến các cơ sở Y tế khám để chẩn đoán sớm bệnh. Trên đây là những thông tin về bệnh viêm màng não do virusUpharma cung cấp tới bạn, mong rằng với những thông tin trên, độc giả có thể được trang bị thêm kiến thức để phòng và điều trị bệnh.